Winterverkenning van de Beaufortain

winter

De Beaufortain staat bekend om zijn lekkere kaas en de Pierra Menta, een markante berg in het landschap en ook de locatie voor een van de bekendste wedstrijden binnen het ski-alpinisme. Na een inloopdagje trekken we eropuit voor een vierdaagse tocht met diverse facultatieve topjes voor wie nog wat energie over heeft.

Voorbereiding

 

Tijdens een ontmoetingsavond op mijn workshopzolder maken we kennis en overlopen we de uitgebreide paklijst die bij een wintertrekking komt kijken. Veel kledij van zomerse tochten kan je hergebruiken, maar kampeermateriaal moet je echt kritisch bekijken. Benzinevuurtjes doen het altijd, maar gasvuurtjes moeten opzichzelfstaande branders zijn, omdat je bij koudere temperaturen vloeibaar gas moet kunnen aanvoeren. Je slaapmatje heeft minstens een R-waarde van 5 nodig (twee matjes combineren kan ook). Ook je tentdoek moet sterk genoeg zijn en tegen de grond aansluiten opdat wind en stuifsneeuw geen vrij spel krijgen, anders krijg je het ‘sneeuwboleffect’.

Elke deelnemer moet bovendien van tevoren een cursus sneeuw- en lawinekunde volgen bij de Klim- en Bergsportfederatie, kwestie van niet onwetend op stap te gaan. Lawinegevaar is er altijd in de bergen. Vanaf hellingen van 30° (en 25° bij warme/natte condities) verhoogt de kans aanzienlijk dat de zwaartekracht de sneeuw doet schuiven als de onderlinge lagen onvoldoende gebonden zijn. Op één dag leer je hoe lawines ontstaan, hoe je kan beoordelen of je wandelroute haalbaar is en hoe je zelf snel een slachtoffer kan terugvinden en opgraven.

Inloopdag vanuit Valézan Afstand: 7,4km, stijgen: 660m, dalen: 660m

Zelfs op een maandag stroomt het verkeer vlotjes richting Auberge de Valézan, of dan toch tot een van onze auto’s er in Chambéry de brui aan geeft. Na veel vijven en zessen kunnen we toch nog een vervangwagen op de kop tikken en is iedereen net op tijd voor het avondeten.

De volgende ochtend maken we dankbaar gebruik van de extra leefruimte van de gîte om ons programma samen te bespreken. We overlopen de route en lawineberichten. Ook al staat bij een winterverkenning de beleving centraal, het is en blijft de bedoeling dat de deelnemers er ook wat uit leren.

Daarna trekken we de natuur in. We hoopten de auto’s aan de sneeuwgrens te kunnen parkeren, maar de weg blijkt afgesloten. Er zit dus niets anders op dan de eerste honderden hoogtemeters de raketten op de rugzak te binden. Het is warm, en we staan al snel in het zweet.

Nabij het gehuchtje ‘la Lance’ kunnen we onze sneeuwschoenen eindelijk aanbinden. We lopen van de ene naar de andere verlaten boerderij. Na de lunch gaan we aan de slag met lawinebieps, sonde en schop. Het is een bruikbare opfrissing, veel leuker dan in het zand, en ook een ideaal moment om in groep te leren samenwerken. Zo kan ik met een gerust hart op stap en erop vertrouwen dat de deelnemers mij terugvinden in geval van een lawine… Ik sta niet achter de redenering van sommige gidsen die zeggen: “Le risque d’avalanche, c’est mon problème.”

Granier naar Refuge de la coire (bivak en gebruik winterruimte om te koken) Afstand: 8km, stijgen: 861m, dalen: 63m

De sneeuw valt met bakken uit de lucht, zoals voorspeld. Regenbroek en- jas gaan dus aan. Daaronder houden we het op één basislaag want met zo’n zware rugzak is het al snel zweten, en dan dreigt je isolatielaag nat en onbruikbaar te worden. Dat is bij het bivakkeren zeker een aandachtspunt want je kledij krijg je door de koude temperaturen vaak niet meer droog.

De eerste uren geeft het naaldwoud ons nog wat beschutting, maar daarna zijn we onderworpen aan wind en sneeuw. De ongemarkeerde toerskiroute, die met een blauwe lijn op de stafkaart is aangeduid, was onze eerste optie. Maar gezien de autoweg goed verijsd is en dus minder lawinegevaarlijk dan verwacht, lijkt die met sneeuwschoenen de meest comfortabele weg om te volgen. Meestal dan toch, want op enkele plaatsen is de weg zo ingesneeuwd dat ik met heel wat moeite een spoor moet maken langs een steile flank. Iedereen volgt gedwee, en dat met voldoende tussenafstand, om het risico te verlagen dat een lawine vertrekt en dat we er met z’n allen onder liggen.

De laatste kilometer naar Refuge de la Coire gebeurt in een quasi white-out. Een GPS is geen luxe maar noodzaak in zo’n condities. In de winterruimte hebben 5 toerskiërs de kachel al opgestookt. We maken er dankbaar gebruik van om lijf en leden terug op te warmen. Na een late lunch en een blik door het raam, is het duidelijk dat we niet ver meer gaan lopen vandaag. Dus maken we gebruik van de tijd en de ruimte om nog wat bij te leren. Hoe lees je UTM-coördinaten af op een kaart en gebruik je die om een GPS-route te maken? Ideaal als je de hulpdiensten moet contacteren of ‘on the field’ een alternatieve route moet uitwerken.

Iedereen bekijkt me een beetje scheef als ik aangeef dat we hoe dan ook gaan bivakkeren, en niet binnen gaan slapen. Als bij wonder gaat de wind liggen en trekken de wolken open als we de tenten opzetten naast de hut. Niemand die mijn keuze nog in twijfel trekt.

(bemande berghut) Afstand: 6,9km, stijgen: 437m, dalen: 419m Extra’s: Croix du Berger: 1,8km, 183m stijgen en dalen. Le Grand Crétet: 2,1km, 205m stijgen en dalen

We staan op onder ‘Le Grand Beau’. Met een lichte rugzak klimmen we via de bergrug omhoog naar Croix du Berger, een bergtop ten noorden van de hut, met zicht op de winterse bergen en Lac du St Guérin. Zon, schaduw en sneeuw leveren prachtige beelden op!

De tenten worden terug opgeborgen. Via diverse bergpassen maar zonder veel hoogtemeters trekken we zuidwestwaarts. Door de verse sneeuwval moeten we het grootste deel van de route zelf sporen. Je eigen afdrukken maken in maagdelijke sneeuw is lastig en mooi tegelijk.

Nabij Col de Génisses maken we enkele sneeuwprofielen om een zicht te krijgen op de opbouw en stabiliteit van het sneeuwdek. Het blijft echter een erg lokaal gegeven en dat blijkt ook als je zo’n doorsnede maakt op diverse oriëntaties.

Het terras van Refuge du Nant du Beurre is een welkome beloning na twee dagen hiken met een zware rugzak. De pannenkoeken van het huis gaan gretig naar binnen.

Voor het avondeten sprokkel ik nog twee deelnemers voor een avondwandeling. Telkens als we op een topje komen, denken we luidop ‘hm, op naar het volgende?’ om uiteindelijk te eindigen op le Grand Crétet. De rust en de gele gloed van de avondzon, heerlijk!

Refuge du Nant du Beurre naar Col de la Légette (bivak) Afstand: 8,1km, stijgen: 535m, dalen: 369m Extra: Point du Col: 1,5km, 148m stijgen en dalen

Vol goede moed gaan we terug van start, maar we moeten helaas van twee deelnemers afscheid nemen: de ene heeft een voetblessure, de andere koorts. Ze dalen af naar Grand Naves, een dorpje op een boogscheut van de berghut, en reizen via een lift, een trein en een taxi terug naar Valézan.

Een stevige klim leidt ons naar le Quermoz, waar we voor het eerst de Mont Blanc ‘bewust’ zien. In een ruime boog trekken we daarna verder richting le Bagnaz en Col de la Légette.

Het is opnieuw sporen geblazen en dat onder een warme lentezon en in windstil weer. Het UV-licht komt van alle kanten: een kwaliteitsvolle zonnecrème, lippenbalsem en een zonnebril, bij voorkeur van categorie 4 en die goed aansluit, zijn absoluut noodzakelijk bij wintertochten.

De namiddag is nog jong als we de tenten opzetten. Deze keer is er geen hutje in de buurt, maar het is buiten heerlijk vertoeven. Een klim naar le Pointe du Col is een mooie afsluiter.

Col de Légette naar Granier Afstand: 7,9km, stijgen: 62m, dalen: 1.045m Extra: Pointe du Dzjonfié: 1,9km, 210m stijgen en dalen

Alvorens de afdaling in te zetten stijgen we naar onze laatste bergtop: Pointe du Dzjonfié. We hadden hem al van de andere kant mogen aanschouwen, maar nu kunnen we er eindelijk bovenop gaan staan. De laatste tientallen meters gaan over een nauwe en wat verijsde bergrug, maar de sneeuwschoenen hebben voldoende grip. Het Mont Blanc-massief staat nog wat prominenter aan de horizon te pronken.

Tijdens de afdaling naar Granier lopen de temperaturen steeds hoger op en voelen we dat de sneeuw zijn draagkracht verliest. Hier en daar schieten we er met onze voet eens door, het lukt niet altijd om ons recht te houden. Op de ingesneeuwde weg kunnen we nog vrij lang de sneeuwschoenen aanhouden, maar de droge stukken beginnen alsmaar talrijker te worden. Het landschap wordt groener en het dorp ziet er intussen helemaal anders uit dan toen we hier 4 dagen geleden vertrokken.

PRAKTISCHE INFO

debbiestochten.com/2020/03/28/winterverkenning-van-debeaufortain/