Het wordt puffen deze zomer, ook in de Alpen

1 juli 2025

Juni was een uitzonderlijk warme maand, ook in de hogere Alpen. De temperaturen schieten stevig de hoogte in, en dan is de zomer nog maar net begonnen. Voor de bergsporter brengt dat extra risico’s met zich mee, informeer je dus voldoende voordat je op pad trekt en neem de nodige voorzorgen. Denk aan een realistische planning, vroege starttijden, route-alternatieven en win voldoende actuele informatie in voor je vertrekt.

Langetermijnvoorspellingen Zomer 2025

Waaraan kan je je deze zomer verwachten? Met behulp van langetermijnmodellen trachten meteorologen het verdere verloop van de zomer te voorspellen. De Copernicus Climate Change Service (C3S), het aardobservatieprogramma van de Europese Unie, voegt de seizoensverwachtingen van meerdere modellen samen. Hieruit valt (voorzichtig) te concluderen dat de temperaturen van juni-augustus zo’n 1 à 2 graden hoger zullen liggen dan het normaal (gebaseerd op de referentieperiode van 1993- 2016).
Verder is er voor juli en augustus minder neerslag verwacht dan normaal. De afgelopen droge lente is eveneens een voorbode voor een hete, droge zomer – wat ook het geval bleek te zijn in 2003, 2018 en 2022.

De eerste zomerse metingen in de Alpen

Los van de voorspellingen, zijn er de eerste metingen van deze zomer. Van 16 tot en met 19 juni zijn de nulgradenniveaus in de Alpen telkens boven de 4200 meter gebleven – met pieken van 4600 m. Dat betekent dat zelfs op hooggelegen gletsjers de sneeuw de klok rond aan het smelten is, zonder de gebruikelijke nachtelijke bevriezing.

Volgens recente radiosondegegevens bereikte het nulgradenniveau op 28 juni in Payerne (Zwitserland) een recordhoogte van 5136 meter, en op 29 juni in Cameri (Italië) zelfs 5233 meter – een absoluut record voor juni én de vijfde hoogste waarde ooit gemeten. Dit betekent dat zelfs toppen zoals de Mont Blanc (4806m), voor langere tijd boven het vriespunt blijven, met temperaturen van +3.7 °C gemeten op de Col Major (4750 m).

Het gevolg: smeltend ijs, instabiel gesteente, vallende rotsen en verhoogd lawinegevaar.

Op de gletsjer bij Punta Helbronner is een meer ontstaan van het smeltwater.(foto genomen op 3300 meter hoogte) Het is niet de eerste keer dat dit gebeurt, maar het geeft een duidelijk teken van hoe warm het is op grote hoogte.

View this post on Instagram

A post shared by meteo_vda (@meteovalledaosta)

Onweer in juli

Wie hitte zegt, zegt onweer – en dat is ook deze zomer het geval. Door de combinatie van warmte en vochtige lucht uit het zuiden kan de atmosfeer instabiel worden, met intense neerslag tot gevolg. In combinatie met de uitgedroogde grond kan dit leiden tot overstromingen, landverschuivingen en modderstromen.

Bij onweer bestaat het gevaar dat je geraakt wordt door de bliksem. Maar je kunt ook te maken krijgen met hevige windstoten en overvloedige neerslag op je route. Houd het weer dus goed in de gaten als je op pad bent, en weet wat je moet doen als het weer toch plots omslaat. Lees meer

Het gebied tussen Cogne en Pila bijvoorbeeld werd op 29 juni getroffen door stortregen en hagelbuien. De weg naar Cogne is daardoor momenteel afgesloten wegens aardverschuivingen die de rijbaan hebben bedekt.

View this post on Instagram

A post shared by meteo_vda (@meteovalledaosta)

Ook Tirol werd op maandagavond 30 juni getroffen.

Wat betekent dit voor jou als bergsporter?

Deze cijfers wijzen op een extreem warme zomer in de Alpen. De temperatuur stijgt niet alleen boven het klimatologisch gemiddelde, het blijft daar ook – langdurig, zonder de nodige herstelmomenten. Het gevolg is een algemeen drastisch verhoogd risico voor alpinisten en klimmers, denk aan:

Snelle sneeuw- en ijsafsmelting;
Geen stabiele firnlaag, wat essentieel is voor veilige gletsjerovergangen; instabiele sneeuwbruggen, seracs en openliggende spalten;
Instabiliteit van rotswanden door dooi van permafrost; steenslaggevaar, plaatverschuivingen...;
Modderstromen, aardverschuivingen…

Hoe ga je hier als bergsporter mee om

Blijf kritisch nadenken. Pas je tocht aan aan de condities. Plan geen lange, geëngageerde routes op extreem warme dagen.
Informeer je voldoende voor je vertrekt (bij huttenwaarden, gidsenbureaus…), sommige routes zijn reeds afgesloten wegens een verhoogd risico op steenslag, instabiele gletsjers, te grote spalten etc.
Start vroeg, liefst heb je de meeste hoogtemeters gemaakt voor de warmste uren aanbreken en ben je het liefst al terug aan het afdalen. (11u-15u)
Weet wat te doen bij onweer. Lees meer
Vermijd extreme fysieke inspanningen tijdens een hittegolf en neem voldoende pauze in de schaduw.
Drink regelmatig en voldoende water (minimaal 1,5 liter per dag maar bij inspanning veel meer).
Vergeet daarbij zeker het zoutverlies al tijdens het sporten aan te vullen (via hydrosticks, isotone drank en zoute koekjes).
Bescherm jezelf tegen de zon met de juiste kleding. Kies voor kledij met ademend vermogen, draag een zonnebril en een hoofddeksel.
Smeer je frequent in met zonnecrème met een hoge beschermingsfactor. Op hoogte is de UV-straling nog sterker.
Denk aan je voeten. Door de hitte zwellen je voeten op, ga je meer zweten en heb je dus ook meer kans op blaren. Trek tijdens een pauze je schoenen uit, verkoel ze eventueel in een beekje en laat je sokken drogen.
Laat geen mensen of dieren achter in een auto.